ZIELONY WODÓR, produkowany z odnawialnych źródeł energii, jest uważany za obiecujące rozwiązanie w dążeniu do realizacji celów dekarbonizacji, wspierania rozwoju odnawialnych źródeł energii, zwiększenia elastyczności systemów energetycznych oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego krajów. W porównaniu do wodoru produkowanego z paliw kopalnych, zielony wodór przynosi istotne korzyści dla środowiska.
Przyjrzyjmy się jednak wyzwaniom dla jego rozwoju.
GŁÓWNE WYZWANIA ROZWOJU RYNKU ZIELONEGO WODORU:
WYSOKIE KOSZTY PRODUKCJI – produkcja zielonego wodoru jest obecnie droższa niż wodoru szarego (z gazu ziemnego) i niebieskiego (z użyciem technologii CCUS do przechwytywania dwutlenku węgla).
NIEPEWNOŚĆ POPYTU – przyszłe zapotrzebowanie na zielony wodór jest trudne do przewidzenia, a istniejące rynki nadal preferują tańsze alternatywy.
WPŁYW NA ZASOBY WODY I ZIEMI – produkcja zielonego wodoru wymaga znacznych ilości wody i terenów, co może prowadzić do napięć społecznych i zagrożeń dla równowagi ekologicznej.
BRAK MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW I REGULACJI – brak jednolitych norm międzynarodowych ogranicza rozwój rynku zielonego wodoru.
AKCEPTACJA SPOŁECZNA – rozwój projektów wodorowych wymaga akceptacji społecznej, a wodór jako paliwo wiąże się z pewnymi zagrożeniami bezpieczeństwa.
KOSZTY PRODUKCJI, MAGAZYNOWANIA I TRANSPORTU ZIELONEGO WODORU są obecnie znacząco wyższe niż wodoru szarego i niebieskiego. Inwestycje w elektrolizery, ich czas operacyjny oraz koszty energii odnawialnej wpływają na cenę wodoru. Dodatkowo, magazynowanie i transport wodoru (w tym kompresja, skraplanie czy konwersja do amoniaku) podnoszą koszty końcowe.
POTENCJAŁ RYNKU ZIELONEGO WODORU w przyszłości jest jednak znaczny, a sam zielony wodór może się przyczynić do:
DEKARBONIZACJI TRUDNYCH DO DEKARBONIZACJI SEKTORÓW – takich jak przemysł rafineryjny, produkcja chemikaliów, żelaza i stali, oraz transport.
ROZWOJU ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII – poprzez zwiększenie popytu na energię odnawialną potrzebną do produkcji wodoru.
DŁUGOTERMINOWEGO MAGAZYNOWANIA ENERGII – co pozwala na balansowanie sezonowych różnic w produkcji energii.
Rządy, przedsiębiorstwa i instytucje badawcze, zwłaszcza w Europie, USA, Chinach i Japonii, opracowały strategiczne plany rozwoju gospodarki wodorowej, aby skutecznie sprostać wyzwaniom i wykorzystać potencjał zielonego wodoru.
A jak to wygląda w Polsce:
ROZWÓJ RYNKU WODORU W POLSCE – PERSPEKTYWA NAJBLIŻSZYCH LAT
Polska Strategia Wodorowa do 2030 roku z perspektywą do 2040 roku obejmuje szereg działań mających na celu rozwój gospodarki wodorowej, zmniejszenie emisji CO2 oraz wsparcie transformacji energetycznej kraju poprzez rozwój nowych technologii i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
HORYZONT ROZWOJU WODORU W POLSCE DO 2030 ROKU
W nadchodzących 5 latach Polska planuje intensywne wsparcie badań i rozwoju niskoemisyjnych procesów oraz technologii produkcji wodoru. Do 2030 roku celem jest osiągnięcie mocy zainstalowanej z niskoemisyjnych źródeł i procesów na poziomie 2 GW, co umożliwi produkcję 193 634 ton wodoru rocznie, pokrywając 99,4% krajowego zapotrzebowania na ten surowiec.
PLANOWANE DZIAŁANIA OBEJMUJĄ:
WSPARCIE BADAŃ I ROZWOJU (B+R):
Rozwój niskoemisyjnych technologii pozyskiwania wodoru.
URUCHOMIENIE INSTALACJI DO PRODUKCJI WODORU:
Budowa instalacji do produkcji wodoru z niskoemisyjnych źródeł o łącznej mocy co najmniej 50 MW, wykorzystując różnorodne technologie, takie jak:
Elektroliza wody,
Zgazowanie, fermentacja lub piroliza biomasy,
Reforming parowy biogazu i biometanu,
Zgazowanie odpadów i przetwarzanie termiczne,
Reforming parowy węglowodorów z zastosowaniem technologii CCS/CCU,
Zgazowanie węgla z wykorzystaniem technologii IGCC oraz IGFC.
ZWIĘKSZENIE MOCY INSTALACJI DO PRODUKCJI WODORU:
Dążenie do osiągnięcia łącznej mocy instalacji do produkcji wodoru i jego pochodnych z niskoemisyjnych źródeł na poziomie 2 GW, w tym instalacji elektrolizerów.
ROZWÓJ PRODUKCJI GAZÓW SYNTETYCZNYCH:
Uruchomienie wytwarzania gazów syntetycznych w procesie metanizacji wodoru.
Strategia ta zakłada znaczący rozwój technologii wodorowych, które przyczynią się do dekarbonizacji polskiej gospodarki i poprawy bezpieczeństwa energetycznego kraju.