Kosmetyk jest produktem przeznaczonym do kontaktu z zewnętrznymi częściami ciała ludzkiego lub z zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej.
W celu uzyskania odpowiedniej jakości produktu należy zapewnić właściwy i bezpieczny proces produkcyjny. Jednym z najważniejszych elementów tego procesu jest właściwie dobrany mieszalnik.
Przemysł kosmetyczny w Polsce to bez wątpienia bardzo istotny i dynamicznie rozwijający się sektor gospodarki. Posiada ogromny potencjał w zakresie innowacyjnych rozwiązań oraz technologii.
Każda duża polska firma kosmetyczna posiada laboratorium badawcze i przeznacza znaczne środki na prowadzenie badań rozwojowych. Droga od pierwszej koncepcji do produktu gotowego jest bardzo długa i pracochłonna.
Etapy procesu produkcji: od laboratorium po produkcję przemysłową
Kosmetyk, aby mógł być dopuszczony do szerokiej dystrybucji, musi najpierw mieć opracowaną odpowiednią recepturę w laboratorium badawczym. Wybierana jest m. in. formuła, składniki czynne, bazowe, pomocnicze i konserwujące. Następnie receptura jest badana pod względem fizykochemicznym, mikrobiologicznym, dermatologicznym. Kolejnym etapem jest przeprowadzenie testów kompatybilności formuły z opakowaniem. Na ich podstawie określa się datę ważności kosmetyku. Po przeprowadzeniu wielu rodzajów testów produkt może być zarejestrowany i wprowadzony na rynek. Jego produkcja przenosi się ze skali laboratoryjnej na przemysłową.
Najważniejszym urządzeniem do produkcji kosmetyków jest mieszalnik. Składa się ze zbiornika (walcowego, stożkowego lub walcowo-stożkowego) oraz mieszadła lub zespołu mieszadeł dedykowanych do danego procesu produkcji.
Ze względu na swoją specyfikę, mieszalniki są dostosowane do danego typu procesu. Z tego względu wprowadzenie nowego produktu może się wiązać z koniecznością zakupu nowego mieszalnika. Zawsze więc na etapie koncepcji produktu tworzona jest specyfikacja wymagań dotycząca parametrów procesu, wprowadzanych surowców, automatyki, analiz funkcjonalnych i bezpieczeństwa.
Dobierana jest pojemność mieszalnika oraz jego kształt. Jest to kluczowy etap, ponieważ ma on zasadniczy wpływ na finalną, jakość produktu i efektywność produkcji. Przed oddaniem mieszalnika do produkcji przeprowadzanie są testy FAT i SAT.
W przemyśle kosmetycznym występuje wiele rodzajów mieszalników w zależności od ich przeznaczenia. Najprostsze mieszalniki to mieszalniki bezciśnieniowe, mające przeważnie jedno mieszadło centralne z podstawowym systemem sterowania. Najbardziej skomplikowane są mieszalniki homogenizujące, ciśnieniowe z płaszczem grzewczym zawierające zespół mieszadeł, automatyczne systemy sterowania i dystrybucji wykonane zgodnie z dyrektywą ciśnieniową 97/23/WE.
W przypadku mieszalników ważne jest zapewnienie właściwego stosunku objętości do wysokości zbiornika tak, aby proces mieszania był najbardziej efektywny.
Wielkość dobieranego mieszalnika jest uzależniona od minimalnych i maksymalnych planów produkcyjnych z uwzględnieniem przyszłych inwestycji. Ważne jest, aby przy doborze mieszalnika pojemność była z 15-25% naddatkiem, dzięki temu zapewnimy możliwość wytworzenia próżni/nadciśnienia lub zabezpieczyć się w przypadku spienienia się masy kosmetycznej.
Równie ważny jest dobór odpowiedniego mieszadła. Rozróżniamy wiele rodzajów mieszadeł, począwszy od mieszadeł ramowych skończywszy na mieszadłach wstęgowych oraz homogenizatorach. Rodzaj mieszadeł/homogenizatora jest dobierany w zależności od rodzaju surowców, masy kosmetycznej, która jest produkowana oraz parametrów fizykochemicznych, jakie chcemy uzyskać.
Konstrukcja mieszadeł i zbiornika musi być łatwa do umycia i nie powodować ewentualnych zakażeń mikrobiologicznych.
Dobranie właściwej prędkości poszczególnych elementów mieszających zapewnia właściwą burzliwość mieszania, a co za tym idzie – produkt stabilny, o właściwej jakości.
Do budowy mieszalnika potrzebna jest odpowiednia wiedza i doświadczenie zespołu inżynierów. Musi on bowiem spełniać szereg obowiązujących norm i przepisów (DESP, CODAP, ASME, GOST, Stamp Ü, ATEX), być odporny na wysokie ciśnienie i atmosferę próżniową.
Równie ważne jest też ich właściwe podłączenie, szczególnie w strefach podwyższonego ryzyka. Każdy mieszalnik powinien być „szyty na miarę” w zależności od potrzeb Klienta, dlatego tak duże znaczenie ma wybór firmy dostarczającej rozwiązania dla przemysłu kosmetycznego.
